Na comarca da Limia centos de familias levan semanas desacougadas. A labregos e gandeiros a crise que ataca por todas as frontes tenos cunha bota sobre o pescozo.
Os do leite, que xa quedan poucos, empezaron a vender animais porque os custes estaban disparados e agora mesmo teñen que tirar co leite porque non hai transporte, e non hai transporte porque tamén aí os custes están disparados e fartáronse de traballar a perdas.
Os pataqueiros quedaron parados por uns días mais a incerteza non desapareceu e chega o tempo de tomar decisións, de sementar isto ou aquelo. E todo está polas nubes menos o prezo da pataca. E algo parecido sofren os gandeiros, en especial os do segmento intensivo. Unha noite non durmían matinando en que ían facer sen penso para os animais, e outra noite tampouco durmían matinando no que ía valer a carne se non mataban a tempo porque o matadoiro pechaba.
Así que estas son algunhas das razóns que hoxe reuniron en Xinzo, na praza Carlos Casares (a saber o que pensaría el, tan apegado ao sentido común da terra), a uns centos de agricultores e gandeiros, uns cantos representantes políticos e algunhas veciñas máis, porque na Limia, se tocan o campo, tocan a todas.
Mais aínda así pareceron poucos para a gravidade do asunto e a distancia que os separa dos teóricos centros de decisión política que deben atallar o problema e de novo chegan tarde.
Que piden as mulleres e os homes que hoxe na Limia viven directamente do campo? Fixeron unha lista e ten 20 puntos para atacar todas as frontes da crise aberta e bestial:
1. Un gasóleo profesional libre de impostos para as explotacións agrícolas e gandeiras.
2. Flexibilización da PAC nesta campaña para que se poidan sementar barbeitos co fin de paliar a escaseza de cereais.
3. Busca dun mecanismo para adiantar os pagos da PAC unha feita a solicitude sen ningún tipo de gravame para que as agricultoras e agricultores e as gandeiras e gandeiros teñan liquidez.
4. Flexibilizar os esquemas para a PAC 2023.
5. Bonificación dos intereses e moratoria polo menos de 2 anos nos préstamos das explotacións agrogandeiras.
6. Redución de módulo acorde coa suba de custes de produción a todas as actividades gandeiras.
7. Incremento da porcentaxe dos gastos de difícil xustificación no réxime de estimación directa para o ano 2021, polo menos do 15%.
8. Condonación da Seguridade Social dos agrogandeiros (pola conta propia e allea) durante un ano.
9. Establecemento dun coeficiente redutor para os gastos derivados dos pensos, plásticos e fertilizantes.
10. Incremento do apoio dos fondos Next Generation para que cheguen a proxectos sostibles da produción primaria.
11. Construción dunha planta de recollida de residuos agrarios e planta de compostaxe.
12. Habilitar unha liña específica para o acondicionamento dos almacéns da pataca.
13. Aplicación real da lei da cadea alimentaria. Os prezos teñen que integrar as subas dos custes.
14. Bonificación da enerxía nas comunidades de regantes e nas explotacións agrarias.
15. Reducir as autorizacións de forestar terras agrarias e autorizar os cambios de uso forestal a agrícola para atender as demandas de terra e premiar os cultivos forraxeiros, vexetais, cereal...
16. Facilitar a produción en terras de abandono.
17. Controlar que as importacións cumpran as normas vixentes na Unión Europea.
18. Incrementar a aposta definida para potenciar a pataca e o cereal da Limia a través dos consellos reguladores.
19. Activar mecanismos de diálogo para buscar solucións conxuntas, e activar as dinámicas de produción e non depender tanto da importación.
e 20. Fomentar os mercados locais para a venta de produto de proximidade e fomentando o autoabastecemento.
Estes 20 puntos deberían colocarse como as táboas dunha lei en prazas como a de Carlos Casares, casas consistoriais, paneis en rúas e estradas, bares e cafés, colexios e centros sociais e calquera lugar da Limia onde aínda quede esperanza de albiscar un futuro.
Parece que duascentas ou trescentas persoas, as que se reuniron hoxe convocadas polas asociacións da pataca e a dos agricultores e gandeiros da comarca e polos sindicatos (SLG, FRUGA e Unións Agrarias) son poucas para soster a enormidade das reivindicacións. Pero son os que hai e os organizadores esperan que o venres veñan máis.
O venres hai tractorada, que sairá ás once desde O Toural, segundo informou Amador Díaz, representante dos pataqueiros e concelleiro en Xinzo. O venres hai que ser máis, como pediron Maite Joga, desde Adegal, e Xosé Manuel Nieto, da FRUGA, e Sonia Vidal, do Sindicato Labrego Galego, e Xosé Ramón González, de Unións Agrarias. O venres volverán contar co apoio de Elvira Lama, a alcaldesa de Xinzo, e Antonio Fernández, líder da oposición, e Manuel Conde, rexedor de Vilar de Barrio, e concelleiras de Porqueira e outras localidades, que tamén estiveron hoxe. Ademais, os comercios pecharán en canto pasan os tractores, como xesto de adhesión.
"Hai que unirse, porque aínda que teñamos as nosas diferencias, hoxe estamos aquí polas dificultades que nos unen, e facer forza", dixo Sonia Vidal arrancando os discursos, antes de dar paso á lectura do manifesto. Foi unha labrega limiá de nome vasco, Iratxe Itxaso, a que expresou o sentir común: "A situación non é de agora, vén dada polas políticas dos últimos corenta anos. Durante os últimos meses, agravouse. Cada día é máis difícil sacar adiante as nosas explotacións. Centos de familias dependemos do sector primario na Limia".
A Xunta e o Goberno central xa teñen sobre a mesa un plan para rescatar A Limia e algunha outra comarca asentada na economía rural, que aínda quedan no país. Rescatar esas familias que dormen mal. Rescatarnos a todas.
